8. mart: Međunarodni dan žena

Međunarodni dan žena se obilježava 8. marta svake godine, a to je dan kada se slave ekonomska, politička i društvena dostignuća žena.

Dan žena je po prvi put obilježen 28. februara 1909. godine u Sjedinjenim Američkim Državama, deklaracijom koju je donijela Socijalistička partija Amerike.

Ideja za obilježavanjem međunarodnog dana žena se pojavila početkom 20. vijeka u doba brze industrijalizacije i ekonomske ekspanzije koja je često dovodila do protesta zbog loših uslova za rad. Žene zaposlene u industriji odjeće i tekstila su 8. marta 1857. godine u New Yorku javno protestovale zbog loših uslova za rad i niskih plata, a demonstracije je rastjerala policija, a žene su dva mjeseca kasnije osnovale sindikat.

Protesti 8. marta su se događali i narednih godina. Jedan od najpoznatijih je onaj iz 1908. godine kada je više od 15'000 žena marširalo New Yorkom tražeći kraće radno vrijeme, bolje plate i pravo glasa.

Prva međunarodna ženska konferencija bila je održana 1910. godine u Kopenhagenu. Organizator ove konferencije je bila Socijalistička Internacionala. Tom prilikom je, na prijedlog njemačke socijalistice Clare Zetkin, ustanovljen i “Međunarodni dan žena”. Naredne, 1911. godine “Međunarodni dan žena” je obilježelilo više od milion ljudi u Austriji, Danskoj, Njemačkoj i Švajcarskoj. Istovremeno se desio požar u tvornici “Triangle Shirtwaist” u New Yorku, u kojem je živote izgubilo više od 140 žena. Slabe mjere sigurnosti na radu su bile uzrok tako velikom broju žrtava.

Početkom Prvog svjetskog rata, 8. marta 1913. godine, žene širom Evrope održavaju demonstracije za mir. Prvi stepen revolucije u Rusiji su bile upravo demonstracije povodom Međunarodnog dana žena. Nakon oktobarske revolucije, boljševička feminstkinja Aleksandra Kolontaj nagovora Lenjina da “8. mart” postane državni praznik te za vrijeme razdoblja SSSR-a ovaj datum se obilježava kao dan herojstva radnica.

U mnogim državama komunističkog bloka ovaj praznik gubi svoju ideološku osnovu i postaje prilika muškarcima za iskazivanje ljubavi i poštovanja prema pripadnicama suprotnog spola te postaje svojevrsnim pandanom Majčinom danu i Valentinovu u zapadnim državama.

Dan žena je i danas državni praznik u Rusiji, Bjelorusiji, Ukrajini, Kazahstanu, Kirgiziji, Moldaviji, Mongoliji i Tadžikistanu, a obilježava se cvijećem i poklonima.

Na Zapadu se Međunarodni dan žena uglavnom prestao obilježavati tridesetih godina prošlog vijeka, a velikog udjela u tome je njegovo povezivanje sa komunizmom. Šezdesetih godina 20. vijeka feministice ponovno počinju slaviti ovaj dan.

Ujedinjene nacije su službeno počele obilježavati Međunarodni dan žena od 1975. godine koja je i proglašena Međunarodnom godinom žene.

Redakcija SARAJEVO.co.ba, svima koji slave 8. mart – Dan Žena, želi od srca da promjene ovaj svijet na bolje.

Vezano: Nermin Čengić: Ženo. Volim te.