Još jedan zemljotres u Sarajevu

Još jedan zemljotres, desio se na području Sarajeva rano jutros, 31. marta 2009. gdoine u 3:46 sati.

Prema informacijama iz Kantonalnog operativnog štaba Civilne zaštite potres se desio 16 kilometara sjeveroistočno od Sarajeva na području planine Ozren.

Magnituda potresa u hipocentru iznosila je 3,8 Richtera, a intenzitet u epicentru je bio 6 stepeni Merkalijeve skale.

Na samoj teritoriji grada Sarajeva gotovo svakodnevno se javljaju zemljotresi intenziteta manjeg od III stepena Merkalijeve skale, koje registruju samo instrumenti.

Epicentralna područja ovih poresa su Pale, Prača, Hrasno, Trebević, Vučja Luka i Vogošća. Snažniji zemljotresi su relativno rijetki. U toku jedne godine na teritoriji Kantona Sarajevo registruje se u prosjeku oko 100 zemljotresa.

Dubina hipocentra se kreće od 4 do 30 km. Od tog broja, svake godine bude dva do tri zemljotresa koji mogu izazvati osjetljivo podrhtavanje tla ili nanijeti manju materijalnu štetu na građevinskim objektima.

Od 1900. godine, tj. od kada se na ovom području zemljotresi instrumentalno registruju, zabilježeno je 74 zemljotresa čija magnituda je bila preko 3,0 Rihtera ili intenzitet veći od V stepeni Merkalijeve skale, odnosno to su zemljotresi koji su izazvali materijalne štete ili su odnijeli ljudske živote.

Prema raspoloživim podacima, najjači zemljotres koji se osjetio na području grada Sarajeva (a koji je instrumentalno zabilježen) se desio 1962. godine. Epicentar zemljotresa je bio na planini Treskavici oko 30 km južno od centra grada Sarajeva. U epicentru intenzitet ovog zemljotresa je iznosio VIII, a na teritoriji centra grada iznosio je VII stepeni Merkalijeve skale.

Uzimajući u obzir ove tektonske i seizmotektonske karte (podloge) kao i kasnija proučavanja seizmičnosti teritorije BiH utvrđeno je da se područje grada Sarajeva nalazi u zoni izmedu VI i VII stepena MCS skale.

Posebnu pažnju treba posvetiti starijim građevinskim objektima koji nisu aseizmički projektovani i na kojima zemljotres intenziteta VII stepeni Merkalijeva skale može dovesti do strukturnih oštećenja. U periodu izmedu Drugog svjetskog rata i agresije na BiH, prilikom gradnje, uzimani su u obzir i seizmički parametri tako da na ovim objektima može doći samo do manjih oštećenja (opadanje maltera, manje pukotine u pregradnim zidovima, rušenje dimnjaka i sl.). U posljednje vrijeme (nakon završetka rata) aseizmičko projektovanje na teritoriji Sarajeva se gotovo i ne uzima u obzir, naročito kod izgradnje stambenih objekata.

Iako statički stabilni ovi objekti su vrlo “ranjiviâ” naročito na horizontalna pomjeranja tla koja se javljaju kod zemljotresa na većoj epicentralnoj udaljenosti tako da može doći do brojnih strukturnih oštećenja čime su ugroženi i ljudski životi. Prilikom gradnje na padinskim dijelovima mnoge stabilne padine su izvođenjem nestručnih zemljanih radova postale uslovno stabilne, tj. kod pojave zemljotresa može doći do klizišta i nastanka velike materijalne štete, na što treba posebno obratiti pažnju.

Mada je vrlo nezahvalno davati “prognozuâ” seizmičkih događanja za bilo koju teritoriju, ipak na osnovu instrumentalnih podataka (kataloga), primjenjujući matematičko-fizikalni model seizmičnosti, došlo se do zaključka da se u narednih 100 godina na teritoriji grada Sarajeva mogu očekivati zemljotresi maksimalnog intenziteta do VII stepeni Merkalijeve skale. Zemljotresi tog intenziteta izazivaju materijalna oštećenja na građevinskim objektima, uglavnom bez ljudskih žrtava. Međutim, za vremenski period od 100 i više godina, prema ovim prognozama, može doći do razornih zemljotresa na podrucju planine Trskavice, koji mogu izazvati ogromne materijalne štete na građevinskim objektima na području Sarajeva i odnijeti mnogo ljudskih života.